Het onderwerp waar ik nu over schrijf is een onderwerp waar ik eigenlijk nooit over spreek met de atleten van het Valley Running Team: wedstrijdgewicht. Voor ons team is dat niet zo’n ‘gewichtig’ onderwerp. We zijn er gewoon niet zo mee bezig. En als coach monitor ik het ook niet. Maar als we op onze socials aan onze volgers een keer de mogelijkheid bieden om vragen te stellen, dan krijgen we toch regelmatig de vraag wat wij doen om op wedstrijdgewicht te komen. Nou wij doen dus niets, behalve goed (en veel) eten. Voor ons bestaat er geen ideaal wedstrijdgewicht. We hebben geleerd dat het vooral belangrijk is dat je je gelukkig voelt met hoe je bent. En dat gevoel hangt niet af van een getal op de weegschaal. Heb je consistent en slim getraind, ben je fit en voel je je goed, dan loop je hard. Dat is het ‘geheim’ om tot topprestaties te komen.
Shortcut
Het vervelende is wel dat in onze sport het beeld bestaat dat je alleen graatmager kan presteren. En dat het dus zou lonen om af te vallen door de voedingsintake in te perken en/of heel veel te trainen. Maar realiseer je dat het echt een shortcut is. Op de korte termijn levert het wellicht resultaat op, maar op de lange termijn gaat het je nog mooiere resultaten kosten. Het is belangrijk voor jou als hardloper dat je elke dag aanvult wat je verbruikt. Komt er een zware trainingsdag aan, dan kan je zelfs de dag van te voren al wat extra opscheppen. Is de energiebalans goed, dan kan je een veel hogere trainingsbelasting aan dan een sporter die dat niet voor elkaar heeft. Een recente studie beschreef dat vrouwelijke atleten die te weinig energie beschikbaar hebben, 4 tot 5x meer dagen aan training missen door pijntjes/blessures of ziekte dan iemand die wel de energiebalans op orde heeft. Dat kost je gewoon de mogelijkheid om consistent door te kunnen trainen. En dat consistent door kunnen trainen heb je juist zo nodig om tot mooie prestaties te komen.
Goede relatie met voeding
Voor mij als coach is het dan ook belangrijk dat de atleten een goede relatie met voeding laten zien. Daarmee bedoel ik dat alle energie die wordt verbruikt door een training ook weer wordt aangevuld. Dus niet beknibbelen op de intake van voeding, maar gewoon goed opscheppen. Verder is het relevant dat er niet gesjoemeld wordt met de samenstelling van de maaltijden door bijvoorbeeld vetten of koolhydraten zo veel mogelijk achterwege te laten. Een vol bord met alleen maar sla ziet er gezond uit, maar daar kan je geen kilometers op draaien. Tot slot is het de normaalste zaak van de wereld dat je jezelf ook wat lekkers gunt. Dus bij ons geen afkeurende blik van de coach (en atleten) als er een keer een chocoladereep tevoorschijn komt. Is het lijf goed aangevuld, dan draait de stofwisseling op volle toeren. En dan is het eerder een kwestie van nog meer eten dan minder om op gewicht te blijven.
Hormoonbalans
Een negatieve energiebalans verstoort ernstig de hormoonbalans in het lichaam. En juist die hormonen zijn zo belangrijk bij het herstel na een inspanning. Bij mannen leidt een negatieve energiebalans o.a. tot een dalend testosterongehalte (een opbouwend hormoon). Zelfs wanneer de energiebalans in z’n geheel wel ok is, kan deze een aantal uren per dag toch negatief zijn. En die paar uur “in het rood” kan al een daling van het testosteron tot gevolg hebben (link naar studie). Bij vrouwen kan een negatieve energiebalans leiden tot het wegblijven van de menstruatie en het dalen van de vrouwelijke hormonen. Ook deze verstoorde hormoonaanmaak heeft consequenties voor het herstel en speelt een prominente rol bij het ontstaan van blessures. Het verhoogde risico op botblessures is berucht. Maar ook andere blessures zoals peesontstekingen kunnen sneller optreden en trager herstellen. Daarnaast kan een verstoorde hormoonbalans tot een enorme emotionele rollercoaster leiden. En het is echt heel hartverscheurend om te zien dat sommige hardlopers zo ongelukkig kunnen zijn terwijl ze eigenlijk bezig zijn met datgene wat ze het liefste doen: hardlopen
Daarom om bovenstaande ellende te voorkomen roep ik collega-coaches op om voorzichtig met de term wedstrijdgewicht om te gaan. Breng je atleten s.v.p. niet op verkeerde ideeën. En alle hardlopers druk ik graag op het hart dat je toch het hardste loopt als je gelukkig en in balans bent. En dat kan met een kilootje minder zijn, maar waarschijnlijk kom je uiteindelijk verder met een kilootje meer.
