Natuurlijk is goed en verstandig trainen belangrijk om progressie en resultaat te boeken. Maar het effect zit hem echt niet alleen in die 1-2 uurtjes per dag die je aan zo’n training besteed. Hoe de rest van de dag er uit ziet is minstens zo belangrijk. De overige 22 uren op de dag kunnen een goed resultaat breken en maken. Ik maak er wederom geen wetenschappelijk stuk van. Maar geef gewoon een paar voorbeelden uit mijn dagelijkse sportpraktijk.
Herstel
Het grootste effect van een training zit hem uiteindelijk in het herstel van de training. En om dat herstel te verbeteren zijn goede slaap en voeding essentieel. Dat zijn eigenlijk wel inkoppertjes waarvan ik aanneem dat iedereen het wel weet. Als je veel energie verbruikt, dan moet je energie bijtanken. Dat doe je door goed te eten, te drinken en te slapen. En dan het liefst ook op gezette tijden. Het menselijk lichaam vaart wel bij ritme en regelmaat. Maar ook al doe je dit allemaal goed, dan nog kan er sprake zijn van een energielek dat het effect van je training ondermijnt.
Het energielek
En juist op dat energielek wil ik me nu even richten. Vooral omdat het niet altijd in het oog springt. Maar op de achtergrond wel degelijk een grote (negatieve) rol kan spelen. Ik maak het als coach in de (top)sport toch regelmatig mee. Vaak wordt het door een sporter gebagatelliseerd. Terwijl ik als coach weet dat bepaalde situaties een enorme invloed op het prestatievermogen kunnen hebben. Wat versta ik nu onder een energielek? Dat is eigenlijk een gebeurtenis of situatie die leidt tot een verhoging van het stressniveau en daarmee energie kost zonder dat het eigenlijk iets oplevert. En deze stressoren zijn vaak niet eens zo zichtbaar.
Stressoren
Zoek op internet op de zoekterm grote stressoren (factoren die stress opleveren), en in de top 3 zie je vaak: een overlijden in de familie/directe omgeving, ontslag en verhuizing. Dat de eerste 2 een grote impact hebben op je welzijn is wel goed voor te stellen. Maar bij verhuizing hoor ik nog te vaak van (jonge) sporters “ ach Grete die verhuizing daar hoef je niet zo veel rekening mee te houden qua training, ik krijg heel veel hulp”. “Ja, ja” denk ik dan. En vervolgens zet ik toch maar wat extra rustdagen op het programma. Want steevast krijg ik na afloop van zo’n makkelijke verhuizing te horen “Grete je had toch gelijk!”. Verandering kost nu eenmaal energie. En het loopt nooit zoals je denkt. Dan doet de WiFi het weer niet goed of de levering van wat keukenonderdelen loopt vertraging op en vervolgens krijg je alleen maar koud water uit de douche.
Verborgen stressoren
Maar behalve in grote levensgebeurtenissen kan er ook in kleine gebeurtenissen een energielek schuilen. Wat ik op training nog wel eens zie is dat sporters vanuit school of werk direct doorvliegen naar de training. Dus van de ene modus gelijk overspringen naar een volgende. Terwijl het zo veel beter werkt om vanuit een rustige setting naar je training te gaan. Dus zorg er voor dat je even dat half uurtje tussen je ene activiteit en andere activiteit hebt. Maak er geen grote rush van. Maar neem even de tijd om rustig te zitten en een overgangsfase te creëren voordat je weer verder gaat met de volgende activiteit.
Reizen
Reizen op zich is ook een energielek. Niet voor niks krijgen jonge topsporters het advies om de reistijd naar training en school zo klein mogelijk te houden (binnen 20 minuten enkele reis). Relaxed met het OV reizen? Vergeet het maar, het kost net als dat ‘ontspannen autoritje’ toch wat energie. Dus beperk reistijd waar het mogelijk is.
Anders voordoen
Sporters zijn net mensen en willen maar wat graag leuk gevonden worden. Dat is niet alleen op Social Media schering en inslag. Ik zie ook in trainingssituaties dat sporters zich vrolijker of zorgelozer voordoen dan ze eigenlijk zijn. En het is ontzettend moeilijk om daar doorheen te prikken. Als coach ben je er namelijk niet die overige uren op een dag bij. En het gedrag sluipt er bij een mens in voordat hij/zij er zelf erg in heeft. Dus kijk eens in de spiegel. Ben jij echt wie je wilt zijn, durf je ook je andere kant te laten zien? Of heb je niet door dat je jezelf anders voordoet dan je eigenlijk bent? Je hoeft niet altijd vrolijk te zijn als je dat niet bent.
Sociale interactie
Verder heeft elk mens andere behoeften en manieren om energie bij te tanken. En sociale interactie maakt daar deel van uit. De één vindt het heerlijk om af en toe even alleen een duurloopje te kunnen doen. Voor de ander geeft juist het onder de mensen zijn een enorme energieboost. Er is wat dat betreft geen goed of fout. Maar wel belangrijk om te realiseren wat voor jou het beste werkt. En dan qua training ook een dergelijke setting te creëren. Heb je een groep nodig, zoek dan een groep die bij je past. Vind je het fijn om op jezelf af en toe je eigen ding te kunnen doen, maak daar dan de ruimte voor.
Druk maken
Tot slot een hele praktische……je druk maken over zaken waar je geen invloed op hebt. Natuurlijk is het vervelend als het regent op de dag dat jij net je pr wilt gaan lopen. Maar het heeft geen zin om daar energie aan te verspillen, want je hebt er geen invloed op. De zon gaat niet opeens schijnen als jij dat wilt. In wedstrijdsituaties zijn er heel veel van dit type afleiders. Maar vraag je af of het de moeite waard is om daar energie in te steken. Of dat je de situatie beter kan accepteren zoals die is. Het loont om je vooral bezig te houden met datgene waar jij wel invloed op hebt en waar je wat aan kan doen. Een regenpak aantrekken bijvoorbeeld of je warming-up en racestrategie aanpassen, zodat je het beste uit jezelf en de situatie haalt. Maar dat geldt niet alleen voor wedstrijden. Zeker op momenten dat het niet goed gaat, bijvoorbeeld bij een blessure of ziekte, is het zinvol om je energie te steken in zaken waar je beter van wordt. Veel verdriet en klagen over een blessure heeft geen zin. Kijk wat je kan doen. Ga naar een (sport)arts of fysio voor een goede diagnose en plan van aanpak. En stop je energie in een herstelproces in plaats van te blijven hangen in een soort van rouwproces. Je gaat je er beter door voelen en het herstel gaat sneller.
